Tybetańskie Centrum Praw Człowieka i Demokracji
TCHRD Update
30 listopada 1998

 

 

 

Przeniesienie Ngałanga Czoephela do Poło Tramo

 

 

1 lipca 1988 Ngałang Czoephel został przeniesiony do Poło Tramo, więzienia o zaostrzonym rygorze w okręgu Tramo. W czerwcu przewieziono go z aresztu w Szigace, w którym przebywał od sierpnia 1995, do lhaskiego więzienia Drapczi. Spędził w nim tylko trzy dni.

 

Ngałang Czoephel, trzydziestodwuletni tybetański muzykolog, skazany na osiemnaście lat więzienia i cztery lata pozbawienia praw publicznych, został przeniesiony do Więzienia nr 2 Tybetańskiego Regionu Autonomicznego, znanego wcześniej jako Obóz Pracy [w] Poło Tramo. Informację tę potwierdzają wiarygodne źródła w Tybecie.

Decyzja władz dodatkowo utrudnia kampanię Sonam Dekji, matki Ngałanga, która stara się o uzyskanie zezwolenia chińskiego rządu na odwiedzenie syna.

Więzienie Poło Tramo, położone w odludnym regionie Dzona w okręgu Tramo i oddalone o około 500 km na wschód od Lhasy, jest placówką o zaostrzonym rygorze. Więźniom politycznym nie przysługuje tu prawo do odwiedzin. W Poło Tramo przebywa obecnie ponad 480 skazanych. Więźniowie dostają bardzo złe jedzenie i zmuszani są do ciężkiej pracy. Polityczni nie mogą opuszczać terenu zakładu. Z uwagi na izolację, informacje o sytuacji w więzieniu są bardzo skąpe. W regionie Kongo (chiń. Nyingtri), do którego jest administracyjnie przypisane, znajduje się chińska baza wojskowa, nie mają więc tu wstępu turyści.

TCPCD dysponuje informacjami o dwunastu więźniach politycznych w Poło Tramo. Wszyscy odsiadują długie wyroki. Nic nie wiadomo o ich sytuacji i stanie zdrowia.

Więzienia w Lhasie odwiedzają zagraniczni dygnitarze, którzy zawsze interesują się losem więźniów politycznych. Położenie sprawia, że żadna delegacja nigdy nie była w Poło Tramo. Przeniesienie Ngałanga Czoephela świadczy o tym, że Chiny próbują zapobiec zainteresowaniu międzynarodowej opinii publicznej jego losem.

Ngałang Czoephel, były stypendysta Fulbrighta z uniwersytetu Middlebury w Vermont, zaginął w sierpniu 1995 roku – w miesiąc po przyjeździe do Tybetu, gdzie chciał zbierać materiały o tybetańskiej sztuce ludowej i kręcić film dokumentalny.

15 października 1996, ponad rok po zniknięciu Ngałanga, władze chińskie przyznały się wreszcie do jego uwięzienia. 26 grudnia 1996 skazano go za “szpiegowanie” na rzecz rządu emigracyjnego Jego Świątobliwości Dalajlamy. 27 czerwca 1998 przeniesiono go z aresztu Ngari w Szigace do więzienia Drapczi (informację tę potwierdził były więzień, któremu udało się uciec z Tybetu). W Szigace Ngałang wielokrotnie odwoływał się do Wyższego Sądu Ludowego w Lhasie, ale wszystkie apelacje zostały odrzucone.

 

 

Zniknięcie Amy Lhundrup Łangmo

 

Otrzymaliśmy informację o aresztowaniu Amy Lhundrup Łangmo z okręgu Phenpo, która mieszkała w Metog Czangse Gora w lhaskim Comonling. Została zatrzymana przez funkcjonariuszy Biura Bezpieczeństwa Publicznego. Do tej pory nie wiadomo, gdzie jest przetrzymywana.

Funkcjonariusze BBP wtargnęli do mieszkania Amy 20 sierpnia 1998. Krewni wielokrotnie prosili o informacje o miejscu pobytu zatrzymanej i o prawo do jej odwiedzenia. Bez skutku.

Źródło, które musi pozostać anonimowe, twierdzi, że Ama ma ponad sześćdziesiąt lat i dwukrotnie pielgrzymowała do Indii. Często odwiedzała więźniów politycznych. Z tego powodu, jako politycznie podejrzaną, aresztowano ją wcześniej dwukrotnie – w 1987 i 1993 roku – i zwalniano z braku dowodów. Była jednak bezustannie śledzona.


[powrót]