Aresztowania w klasztorze Reting
W maju w klasztorze Reting (okręg Lhundrub) aresztowano ośmiu
mnichów i wprowadzono nadzwyczajne środki bezpieczeństwa. Z wiarygodnych
doniesień wynika, że mnisi, którzy protestowali przeciwko mianowaniu Sonama
Phuncoga nowym wcieleniem VI Retinga Rinpocze, przetrzymywani są obecnie
w lokalnym areszcie śledczym w Lhundrub. Inne źródła podają, że mnisi mogą
zostać oskarżeni o spiskowanie w celu zabicia dwuletniego Sonama Phuncoga,
którego sprowadzono do klasztoru w styczniu bieżącego roku.
Z raportów wynika, że po protestach w Retingu, których przebiegu
nie udało się jak dotąd ustalić, władze zamknęły klasztor – oddalony o
100 km na północ od Lhasy – dla odwiedzających. W dzień po zajściach wystawiono
posterunek na moście Tagce na głównej drodze z Lhasy do okręgu Lhundrub.
Informację o zidentyfikowaniu VII Retinga Rinpocze podał zastępca burmistrza
Lhasy Dargje (chiń. Tajie) na konferencji prasowej, którą zwołano 30 grudnia
1999 – w dwa dni po ucieczce XVII Karmapy z klasztoru Curphu. Imię chłopca
ujawniono w styczniu. Oficjalne media informowały, że proces poszukiwań
inkarnacji „przebiegał zgodnie z tradycjami historycznymi i rytuałami religijnymi”.
Chłopca odnalazła „grupa z Retingu” a następnie „złożyła meldunek w Państwowym
Biurze ds. Religii, które upoważniło Regionalny Rząd Autonomiczny Tybetu
do formalnego uznania Sonama Phuncoga” (Zhongguo Xinwen She, 20 stycznia).
Trzecia inkarnacja „uznana i zaaprobowana” przez władze centralne ChRL,
podobnie jak mianowany przez Chińczyków Panczenlama, nie została zatwierdzona
przez Dalajlamę.
Mieszanie się ateistycznych władz Chin do procesu rozpoznawania wcieleń
zmarłych lamów – jednej z najważniejszych tradycji duchowych Tybetu – budzi
oburzenie i gniew wielu Tybetańczyków. Kontrola władz nad owym procesem
– jako instrument wychowywania „patriotycznych” duchownych – jest kwestią
szczególnie drażliwą od 1995 roku, kiedy to aresztowano wielu mnichów klasztoru
Taszilhunpo, protestujących przeciwko ingerencji rządu w rozpoznanie XI
Panczenlamy. Kiedy Dalajlama ogłosił, że Panczenlamą jest Gendun Czokji
Nima, władze uwięziły chłopca i jego rodziców, a następnie mianowały i
intronizowały jako Panczenlamę Gjalcena Norbu. Czadrel Rinpocze, który
stał na czele grupy poszukującej nowej inkarnacji i był wówczas opatem
Taszilhunpo, został skazany na sześć lat więzienia za „dzielenie macierzy”
i „ujawnienie tajemnic państwowych” „zagranicznym separatystom”.
Choć oficjalne media chwaliły Reting jako „wzorcowy patriotyczny klasztor”,
w 1995 roku aresztowano tu sześciu mnichów, którzy zaatakowali „grupę roboczą”,
prowadzącą kampanię edukacji patriotycznej. Z napływających do TIN raportów
wynika, że pod koniec 1995 roku do Retingu zaproszono Chena Kuiyuana, sekretarza
partii komunistycznej w Tybecie, który miał uroczyście zakończyć kampanię
w klasztorze. Dzień przed planowaną wizytą przewrócono i podpalono samochód
grupy roboczej. Wizytę odwołano, a sześciu mnichów otrzymało wyroki od
roku do ośmiu lat więzienia. Trzech z nich – Lobsang Condru, Trinlej Condru
i Trinlej Cultrim – nadal przebywa w Więzieniu nr 1 TRA (Drapczi).
V Reting Rinpocze został mianowany regentem w 1934 roku, po śmierci
XIII Dalajlamy. Odegrał ważną rolę w procesie poszukiwań XIV Dalajlamy,
był także jego starszym nauczycielem. Później oskarżono go o spiskowanie
z Chinami przeciwko rządowi Tybetu; zmarł w 1947 roku, w więzieniu, w nie
wyjaśnionych okolicznościach. Jego następca (1948-1997) otrzymał pierwsze
oficjalne stanowisko w wieku ośmiu lat. W czasie rewolucji kulturalnej
wtrącono go do więzienia i zrehabilitowano pod koniec lat 70. Piastował
wiele oficjalnych stanowisk; podobnie jak poprzedni Panczenlama, po wyjściu
z więzienia ożenił się i prowadził świeckie życie.